Merhaba Arkadaşlar,
Almanya’ya taşındığınızda sosyal güvenlik sistemi hakkında bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir. İşsiz kalma durumunda devreye giren sosyal yardım sistemi hem maddi destek sağlamak hem de yeni bir iş bulma sürecini kolaylaştırmak için düzenlenmiştir. Ben Mahmut, yıllardır Almanya’da yaşayan biri olarak bu konuda kendi deneyimlerimi paylaşarak, süreci daha kolay anlamanıza yardımcı olmak istiyorum.
Not: Bu yazı tamamen kişisel deneyimlerime dayanmaktadır ve yasal bağlayıcılığı bulunmamaktadır. Almanya’daki sosyal yardım sistemi, eyaletlere ve bireysel durumlara göre değişiklik gösterebilir. Kendi durumunuza uygun bir planlama yaparken profesyonel destek almanız faydalı olacaktır.
Almanya’da İşsizlik Yardımı Türleri
Almanya’da işsiz kaldığınızda başvurabileceğiniz iki tür sosyal yardım bulunmaktadır:
1. Arbeitslosengeld 1 (İşsizlik Parası 1):
Çalışan bir kişinin işsiz kaldığında aldığı sosyal yardımdır. İş bulma kurumu (Arbeitsagentur) tarafından verilir ve belirli şartları karşılayan kişiler bu yardımdan faydalanabilir.
2. Arbeitslosengeld 2 (İşsizlik Parası 2):
Arbeitslosengeld 1 süresi dolmasına rağmen hala iş bulamayan kişilere verilen yardımdır. Bu yardım Jobcenter tarafından sağlanır ve daha kapsamlı bir gelir-gider denetimi içerir.
Arbeitslosengeld 1 (İşsizlik Parası 1)
Arbeitslosengeld 1, işsiz kalan kişilere yeni bir iş bulma sürecinde destek olmak amacıyla verilir. Ancak bu yardımdan faydalanabilmek için bazı şartları yerine getirmeniz gerekir:
• Çalışma Süresi: İşsizlik başvurusu yapmadan önceki son iki yılda en az 12 ay sigortalı çalışmış olmanız gerekir.
• Yaş Sınırı: 65 yaşını doldurmamış olmalısınız.
• Başvuru: İş sözleşmenizin feshedildiği tarih itibarıyla hemen iş bulma kurumuna (Arbeitsagentur) başvurmalısınız. Gecikme durumunda yardım miktarında kesinti yapılabilir.
Yardım Miktarı:
• Çocuk sahibi olmayanlar için, son 12 aylık ortalama net maaşınızın %60’ı oranında yardım alabilirsiniz.
• Çocuklu kişiler için bu oran %67’ye kadar çıkabilir.
Yardım Süresi:
Çalıştığınız süreye ve yaşınıza bağlı olarak yardım süresi değişir. Örneğin:
• 12 ay çalıştıysanız 6 ay,
• 24 ay çalıştıysanız 12 ay,
• 36 ay çalıştıysanız (55 yaş üzeri) 18 ay boyunca yardım alabilirsiniz.
Arbeitslosengeld 2 (İşsizlik Parası 2)
Arbeitslosengeld 1 süresinin dolmasına rağmen iş bulamayan kişiler için devreye giren yardımdır. Bu yardım, temel yaşam masraflarını karşılamayı amaçlar ve gelir-gider durumu titizlikle incelenir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
• Jobcenter, yardım süresi boyunca sizi bir işveren gibi görür. Bu nedenle tatil, seyahat veya büyük harcamalar gibi durumlarda önceden bilgi vermeniz gerekir. Aksi halde yardımlar kesilebilir ve geri ödeme talep edilebilir.
• Yardım alırken aktif olarak iş aradığınızı kanıtlamanız gerekebilir.
Ek Yardımlar ve Haklar
Almanya’da işsizlik yardımı dışında yararlanabileceğiniz bazı haklar ve yardımlar şunlardır:
1. Kindergeld (Çocuk Parası):
Almanya’da yaşayan her aile, çocukları 18 yaşına gelene kadar çocuk parası alır.
2. Elterngeld (Ebeveyn Yardımı):
Yeni bir çocuk dünyaya geldiğinde, genellikle 1 yıl süreyle ebeveyn yardımı alabilirsiniz. Bu yardımın miktarı, ailenin gelirine göre değişir ve başvuru süreci doğumdan hemen sonra başlatılmalıdır.
3. Wohngeld (Kira Desteği):
Düşük gelirli aileler veya tek başına çocuk büyüten ebeveynler için kira desteği sağlanır.
Süreçte Dikkat Edilmesi Gerekenler
• Başvuru Zamanlaması: İş sözleşmeniz feshedildiğinde hemen Arbeitsagentur’a başvurun. Gecikme durumunda yardımlarınız kesilebilir.
• Evrak Hazırlığı: İş sözleşmesi fesih belgesi (Kündigungsschreiben) gibi tüm belgelerinizi eksiksiz hazırlayın.
• Dil Desteği: İş bulma kurumları, Türkçe bilgi katalogları ve kolay Almanca seçeneği sunarak dil bariyerini aşmanıza yardımcı olur.
Almanya’daki İş Bulma Kurumları
Bazı büyük şehirlerdeki iş bulma kurumlarının web siteleri:
• Berlin: Agentur für Arbeit Berlin-Mitte
• Hamburg: Agentur für Arbeit Hamburg
• Düsseldorf: Agentur für Arbeit Düsseldorf
Sonuç:
Almanya’da işsizlik durumunda sağlanan sosyal yardımlar, hayatınızı kolaylaştıran bir güvence sunar. Ancak bu süreçte zamanında başvuru yapmak, doğru evrakları hazırlamak ve kurumlarla iletişimde kalmak büyük önem taşır.
Bu yazıda, kendi deneyimlerimle işsizlik yardımları sürecine dair temel bilgileri paylaşmaya çalıştım. Her durumun farklı olabileceğini unutmadan, kendi ihtiyaçlarınıza göre bir yol haritası oluşturun. Umarım bu bilgiler, yeni başlangıcınızda size yol gösterir! 😊
Mahmut
